Otizm spektrum bozukluğu (ASD), beynin işleyişini etkileyen nörolojik bir farklılık olarak tanımlanır. Hem genetik hem çevresel faktörlerin etkili olabileceği düşünülen bu durum, çocuk yetiştirme koşulları veya sosyo-ekonomik durumla ilişkilendirilmemektedir. Otizm tanısı, erken yaşlarda konulduğunda eğitimle birlikte çocukların yaşam kalitesinde önemli gelişmeler sağlanabilmektedir. Otizmin nedenleri tam olarak bilinmese de, genetik temellerin olabileceğine dair araştırmalar sürmektedir.
Otizm spektrum bozukluğu neden ve nasıl ortaya çıkar?
Otizmin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, çevresel etkenler ve 100’den fazla genin kombinasyonunun etkili olabileceği düşünülmektedir. Doğum komplikasyonları, viral enfeksiyonlar ve çevre kirliliği gibi çevresel faktörler de otizmle ilişkilendirilmektedir. Erken tanı ve doğru eğitimle otizm belirtileri kontrol altına alınabilir. Uzmanlar, otizm tanısının 12 aylıktan itibaren konabileceğini belirtmekte ve tanı sonrası eğitimin başlamasını önermektedir. Doğru bir eğitimle otizmli çocuklar büyük ilerleme kaydedebilir.
Tanı için hangi birime başvurmalıyız?
Otizm tanısı, çocuk ruh hastalıkları uzmanları ve çocuk nörologları tarafından konulmaktadır. Tanı sürecinde çocuğun davranışları gözlemlenir, gelişim testleri yapılır ve ebeveynlerden çocuğun gelişimi hakkında bilgi alınır. Erken yaşlarda tanı koymak, otizm belirtilerinin daha iyi yönetilmesi açısından önem taşır. Kan testleri, nörolojik ve metabolik hastalıklar gibi otizme eşlik edebilecek durumları ayırt etmek için uygulanabilir.
günümüzde her 36 çocuktan 1’i otizm spektrum bozukluğu tanısı almakta
Otizm spektrum bozukluğu tanısı alan bireylerin yaklaşık %35’inde nörolojik sorunlar gözlenmektedir. Ancak otizm bir ruh hastalığı değildir. Erkeklerde daha yaygın görülen bu bozukluk, dünya genelinde giderek daha fazla tanınmaktadır. Amerikan Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) verilerine göre, 2006’da her 150 çocuktan 1’inde tanı konulurken, günümüzde her 36 çocuktan 1’i otizm spektrum bozukluğu tanısı almaktadır.
Erken teşhisin önemi
Erken teşhis sonrası uygun eğitimle otizm belirtilerinin kontrol altına alınması mümkündür. İlaç tedavisi otizmi doğrudan tedavi etmemekle birlikte, destekleyici bir yöntem olarak düşünülebilir. Otizm spektrum bozukluğunun erken teşhisi ve düzenli destekle yaşam kalitesinde önemli ilerlemeler sağlanabilmektedir. Her çocuğun farklı gelişim özelliklerine sahip olduğu unutulmamalı, uzman desteği ile en uygun eğitim ve tedavi süreci planlanmalıdır.
