Günlük konuşma dilinde ve yazılı anlatımda sıkça kullanılan kelimelerden biri olan “acayip”, çoğu zaman yanlış yazılan kelimeler arasında yer alır. Özellikle kelimenin telaffuzunda “acaip” şeklinde bir sesleniş duyulduğu için, yazımı da bu şekilde sanılabilir. Ancak Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre kelimenin doğru yazımı “acayip” şeklindedir. “Acaip” biçimi ise yaygın bir yazım yanlışıdır.
Yanlış yazımın nedeni, kelimenin Arapçadaki kökeni ve eski yazım şekilleridir. Ancak Türkçede artık bu kelime yerleşmiş ve belirli bir yazım standardına kavuşmuştur. Bu nedenle hem resmi yazışmalarda hem de günlük kullanımlarda “acayip” dışında bir yazım şekli tercih edilmemelidir.
Kelimenin doğru yazımı
“Acayip” kelimesi, anlam olarak alışılmadık, garip, tuhaf, olağan dışı durumlar için kullanılır. Duyulan şaşkınlığı ya da hayreti ifade eden bir kelimedir. TDK’ya göre bu kelime sadece “acayip” şeklinde yazılır. “Acaip” yazımı, doğru gibi görünse de hem TDK sözlüğünde yer almaz hem de yazım kurallarına aykırıdır.
Örnek cümleler
- Yanlış kullanım: Bu sabah acaip bir rüya gördüm.
- Doğru kullanım: Bu sabah acayip bir rüya gördüm.
Bu örneklerde de görüldüğü gibi “acayip” kelimesi, şaşırtıcı, sıra dışı ya da anlaşılması güç durumları anlatmak için kullanılır. Doğru yazımı, anlatımın netliğini ve ciddiyetini korur.
Kelimenin kökeni
“Acayip” kelimesi, Arapça kökenli bir sözcüktür. Arapça “ʿacīb” (عجيب) kelimesinden Türkçeye geçmiştir. Arapçadaki bu sözcük “hayret verici, şaşırtıcı, tuhaf” anlamlarına gelir. Osmanlı Türkçesinde de benzer biçimde kullanılan kelime, zamanla Türkçeleşerek “acayip” şeklini almıştır. Bu süreçte telaffuzda yaşanan değişimler yazımı da etkilemiş, ancak TDK bu kelimenin standardını “acayip” olarak belirlemiştir.
Arapçadan gelen birçok kelimede olduğu gibi, okunuş ve yazılış arasında farklar olabilir. Ancak Türkçede bu tür kelimeler için belirli yazım kuralları geçerlidir. “Acayip” kelimesi de bu kurallar çerçevesinde yazılır ve farklı biçimlerde yazılması hatalı kabul edilir.
