Aynaya yaklaşıp burnunuzdan nefes verirseniz, gözle görülür bir şekilde ayna buğulanır. Ancak, her iki burun deliği için bu buhar izleri farklı büyüklükte olabilir. Çünkü çoğu insan, bir seferde genellikle sadece bir burun deliğinden nefes alır. Peki, bu asimetrik durumun vücudumuzda ne gibi etkileri var? Uzmanlara göre, her iki burun deliği arasındaki baskınlık, sadece nefes alıp verme şeklimizi değil, beynimizin çalışma biçimini de etkiliyor.
Nazal siklus: Burun deliği değişim döngüsü
Her burun deliği, belirli bir süre boyunca baskın olur. Bu değişim, tıp dilinde "nazal siklus" olarak adlandırılır ve bir burun deliğinin baskınlığı, sekiz ile yirmi beş dakika arasında değişir. Nazal siklus sırasında, baskın burun deliğindeki damarlar daralırken, diğer burun deliğindeki damarlar genişler. Bu, burun boşluğundaki asimetrik bir genişleme ve daralma durumuna yol açar.
Bu değişim, beynimizin sağ ve sol bölümleri üzerinde farklı etkiler yaratır. Sağ burun deliğinden alınan nefes, beynin sol yarım küresini uyarırken, sol burun deliğinden alınan nefes, beynin sağ bölümünü harekete geçirir. Bu durum, bilinçaltı bir etkileşim oluşturur ve kişinin ruh halini etkileyebilir.
Sempatik ve parasempatik sinir sisteminin rolü
Burun deliğindeki bu baskınlık, vücudun sinir sistemi üzerinde de önemli bir etki yapar. İnsan vücudu, istem dışı çalışan iç organ faaliyetlerini düzenlemek için otonom sinir sistemine sahiptir. Bu sistemin iki ana bölümü bulunur: Sempatik ve parasempatik sinir sistemleri. Sağ burun deliğinden nefes alırken sempatik sinir sistemi devreye girer, bu da “mücadele et veya uzaklaş” tepkisini tetikler. Kısacası, sağ burun deliği aktifken vücutta adrenalin seviyesi artar, kalp hızlanır, kan pompalaması çoğalır ve tansiyon yükselir.
Bu durum, kişiyi heyecanlı veya stresli hale getirebilir. Uzmanlar, kalp hastalarına sağ burun deliğini kapatarak, soldan nefes almalarını öneriyor. Çünkü soldan alınan nefes parasempatik sinir sistemini devreye sokar, bu da kalp hızını yavaşlatır ve vücudu rahatlatır. Parasempatik sistem, bağırsak faaliyetlerini optimize ederek vücudu dinlendirir.
Sol burun deliği ve soğukkanlılık
Genellikle sol burun deliğinden nefes alan bireyler, sağ burun deliğini daha fazla kullananlara kıyasla daha soğukkanlı olurlar. Bu kişiler, heyecan ve stres gibi durumlarla daha az karşılaşır ve daha sakin bir yapıya sahiptirler. Bu doğal nefes alışkanlıkları, bedenin fizyolojik işleyişini optimize eder, vücudu rahatlatır ve ruh halini dengeleyebilir.
Sonuç olarak, her iki burun deliği arasındaki baskınlık, yalnızca nefes alışımızı değil, aynı zamanda sinir sistemimiz ve genel sağlığımız üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir. Hem fiziksel hem de zihinsel sağlığımızı dengelemek için, burun deliği baskınlığımızı dikkate alarak nefes alışkanlıklarımızı gözden geçirmek faydalı olabilir.
