İzmir adına yazılan kitapların sayısı ne yazık ki çok fazla değil. Daha çok yabancı yazarların İzmir'in tarihi ile ilgili kitapları çok ilgi çekici ve bir o kadar da okumaya değerdir.
2022 yılında yazılan "Yunanlılar İzmir’de” adında çok önemli bir kitap yayınlanmıştı, aslında bu kitap 104 sene önce basılan ama sahafların sattığı, fiyat olarak da pahalı olan bir kitaptır. Bu kitabın Fransızca baskısını ve tercümesini İzmir Kalkınma Ajansı 2022 yılında yayınlamıştı. Dr. Nihad Reşad Belger’e ait eseri Prof. Dr. Rahmi Hüseyin Ünal çevirmiş ve yayına Prof. Dr. Engin Berber hazırlamış.
Bu noktada Dr. Nihad Reşad Belger'e biraz değinmek gerekiyor. Dr. Nihat Reşat Belger, 1882’de İstanbul’da doğmuştur. Üsküdar Askeri Rüştiyesi sonrasında Askeri Tıbbiye İdadisi’ne devam etmiştir. 13 Mart 1895’te Mekteb-i Tıbbiyeyi Şahane’ye başlamış buradan 11 Kasım 1900’da Tabip Yüzbaşı rütbesiyle mezun olmuştur. 22 Kasım 1903 tarihinde Beyrut Askeri Hastanesi’ne görevlendirilmiştir. Beyrut’a ulaşınca Jön Türkler ile birlikte hareket ettiği iddiasıyla tutuklanarak Erzurum’a sürgün cezasına çarptırılmış, hayatının tehlikeye düşeceği düşüncesiyle hapisten kaçarak Lefkoşa, Mısır üzerinden Paris’e kaçmıştır. Paris’te bulunduğu dönemde tıp fakültesine kaydolup, burada çeşitli alanlarda derslere devam etmiş ve sertifikalar almış, İç Hastalıkları, Gastroenteroloji ve Hidroklimatoloji alanında uzmanlaşmıştır. 1922 yılında Lozan Konferansı’na gönderilen heyette görevlendirilmiştir. 1923 yılında Lozan heyetiyle birlikte yurda dönmüştür. Vakıf Gureba Hastanesi’ndeki görevine tekrar dönmek istemiş ancak kabul edilmemiştir. Bunun üzerine 1927 yılına kadar Paris’te Pitie Hastanesi’nde Prof. Marcel Labbe’nin asistanlığını yapmıştır. 1928-1929 yıllarında Mısır Kahire’de özel bir muayenehane açmıştır. 1931-1933 yılları arasında St. Antoine hastanesinde Dr. Bensaude’nin servisinde çalışmıştır. 1934-1936 arası dönemde Prof. Marcel Labbe’nin önerisiyle Endoscopie Rectosigmoidienne servisini kurmuş ve şefliğini yapmıştır. 1930-1936 arası dönemde diğer görevlerinin yanı sıra Plombiéres kaplıcalarının danışmanlığı görevini de üstlenmiştir. 1936 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün davetiyle yurda dönmüş ve Yalova Kaplıcaları müdürlüğüne atanmıştır. Burada üç yıl görev yapmış ve termal kaplıcaların sıhhi durumu ve sosyal donatılarının düzenlenmesini sağlayarak burada bir sağlık kompleksi oluşturulmasını sağlamıştır.
Milletvekilliği 14 Mayıs 1950 tarihinde yapılan seçimlerle 9. dönem Demokrat Parti İstanbul vekili olmuştur. 22 Mayıs 1950 tarihinde Adnan Menderes’in başbakanlığında kurulan hükümette Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı olarak görev almıştır. Bakanlığı 22 Eylül 1950 tarihinde sona ermiştir. 1950 yılından itibaren Kızılay Başkanlığı yapmıştır. 1953 yılında Kızılay Kongresi’nde “kan yardımı ile kan türevlerini sağlayacak teşkilat kurma” konusunda verdiği önerge kabul edilerek Türkiye’de Kan Bankası kurulmasını sağlamıştır. 1957 yılında Paris Sorbonne Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından “Fahri Doktor” unvanı verilmiştir. Bir dönem milletvekilliği yapmış 3 Ocak 1961’de Milli Birlik Komitesi üyesi olarak görev almıştır. 30 Eylül 1961’de İstanbul’da vefat etmiş cenazesi İstanbul Üniversite’sinde düzenlenen tören sonrasında Özbekler Tekkesi’nde bulunan aile kabristanına defnedilmiştir.
1882 ile 1961 arasında yaşayan Dr. Nihad Reşad, Abdülhamid döneminin genç muhaliflerinden biriydi. İstanbul’da Tıp Fakültesi’ni bitirdikten sonra Avrupa’ya kaçıp Paris Tıp Fakültesi’ne devam etmiştir. Nihad Reşad, şimdi İzmir Kalkınma Ajansı’nın Türkçe'ye çevirip yayınladığı ve asıl ismi “Les Grecs a Smyrne”, yani “Yunanlılar İzmir’de” isimli Fransızca eseri İzmir’in işgalinin ardından 1920’de Paris’te çıkartmış, Yunan ordusu ile yerli Rumlar’ın Türkler’e karşı işledikleri cinayetleri, savaş suçlarını ve barbarlıkları belgeleri ile anlatmış ve kitapta fotoğraflara da yer vermişti. Bu kitap İZKA tarafından 2022 yılında yalnızca 250 adet basılmıştı. Umarım bu kitap yine basılır ve İzmirliler okuma imkanı bulurlar.
İZKA'nın kitapla ilgili tanıtım bülteni ise şu şekilde;
"Doktor Reşad Nihad Belger tarafından Fransızca kaleme alınan bu eser, 1920 yılında Paris’te bastırılmış ve Birinci Dünya Savaşı’nın galibi devletlerin Türkiye hakkında müzakereler yürüttükleri bir dönemde dağıtılmıştır. Mütareke dönemi ile İzmir’in işgalinden sonraki altı ay boyunca Yunan ordusu ve yerli Rumların Türk halkına karşı işlediği suçların derlendiği ve belgelendirildiği bu kitap sayesinde Yunan tezleri belgeler eşliğinde çürütülmüştür. İzmir’in Yunan işgalinden kurtarılmasının 100. yılı münasebetiyle Ajansımız tarafından dilimize kazandırılan bu eseri, ülkemizin ve İzmir’in o günleri bir daha yaşamaması dileğiyle kamuoyu ile paylaşıyoruz."
